Urządzenia, które służą do przenoszenia ładunków, muszą być utrzymywane w dobrym stanie technicznym. Jest to ważne ze względu na to, że wystąpienie w nich usterki podczas wykonywania zadań transportowych może powodować duże zagrożenie dla osób i mienia znajdującego się w pobliżu. W związku z tym przepisy nakładają na osoby lub firmy eksploatujące tego typu sprzęt obowiązek monitorowania jego kondycji oraz wykonywania odpowiednich przeglądów. Rygorom tym podlegają również szeroko wykorzystywane wózki widłowe. Zobaczmy, jakie są zasady właściwego postępowania w przypadku tych urządzeń.
Kto jest odpowiedzialny za kontrolę stanu wózka widłowego?
Ustalaniem zasad weryfikacji stanu technicznego urządzeń, ich kontrolą oraz sprawdzaniem poziomu wiedzy i kompetencji, a także wydawaniem uprawnień do ich obsługi, sprawdzania oraz prowadzenia napraw zajmuje się Urząd Dozoru Technicznego (UDT). W jego gestii leży zajmowanie się wszystkimi maszynami i urządzeniami, które na mocy przepisów są objęte dozorem technicznym. Do takiego sprzętu zaliczana jest większość urządzeń transportu bliskiego, w tym wózki widłowe.
Na mocy wprowadzonych w 2018 roku przepisów wózki widłowe muszą przejść ocenę stanu technicznego, czyli tzw. przegląd specjalny po wyczerpaniu się resursu. Określenie to oznacza podany przez producenta danego wózka widłowego przewidywany czas eksploatacji liczony w motogodzinach (mth). Czas ten producent podaje na podstawie szacowanego możliwego zużycia poszczególnych elementów istotnych dla prawidłowego działania sprzętu. Chodzi tu przede wszystkim o części, które podlegają dużym obciążeniom, a materiał, z którego je wykonano, traci swoje właściwości wskutek tzw. zmęczenia.
Przepisy stanowią, że w przypadkach, gdy producent nie określił resursu, przyjmuje się, że przegląd specjalny powinien być przeprowadzony po upływie 10 lat eksploatacji urządzenia.
W związku z wprowadzeniem pojęcia resursu w trakcie eksploatacji wózka widłowego użytkownik ma obowiązek dokumentowania efektywnego czasu jego pracy w postaci rejestru i zapisów w dzienniku konserwacji.
Przeglądy wózków widłowych związane z wyczerpaniem resursu
W ramach przeglądu specjalnego wózka widłowego musi być sprawdzona jego konstrukcja nośna, podzespoły mechaniczne, hydrauliczne, pneumatyczne oraz elektryczne. Kontrolowany jest również stan wyposażenia odpowiedzialnego za bezpieczeństwo. Szczegółowy zakres prowadzonych czynności jest określany w oparciu o zalecenia producenta, a w przypadku, gdy nie są one określone, obszary wymagające sprawdzenia są wskazywane przez osobę kompetentną, tj. taką, która w myśl przepisów zna się na konstruowaniu, budowie albo konserwacji urządzeń transportu bliskiego, dysponując wiedzą z zakresu obowiązujących przepisów i aktualnych norm, które dotyczą UTB.
W ramach przeglądu specjalnego określa się również zalecenia do dalszej eksploatacji urządzenia, w tym spis koniecznych napraw lub modernizacji oraz zasad prowadzenia bieżących przeglądów i czynności konserwacyjnych.